Jezioro - morderca

Żeby rozwiązać tajemnicę jeziora Brosno (Twierskaja Obłast), które jakoby jest naturalnym siedliskiem dla mieszkającej tam Rosyjskiej Nessie, członkowie ekspedycji naukowo-badawczego towarzystwa KOSMOPOISK ryzykowali życiem. Opowiada koordynator KOSMOPOISK-u Wadim Czernobrow...

Loch, ale nie Ness...

Pytanie: Miejscowi opowiadają wiele legend o dziwach jeziora Brosno. Jakie Panu udało się usłyszeć?

Odpowiedź: Pierwsze wiadomości na ten temat pochodzą z czasów nowgorodskich letopisów[1]. Mówią one o tym, że w tym miejscu zatrzymali się Tataro - Mongołowie i przy próbie sforsowania jeziora w szyku bojowym zostali zaatakowani przez jakiegoś potwora. Przerażeni śmiertelnie najeźdźcy zawrócili swe wojska i uciekli. Tak więc uratowanie Wielkiego Nowgorodu (ordy skierowały się właśnie tam) legendy przypisują interwencji tego nieznanego zwierzęcia..

Podobne legendy są także o Waregach-rozbójnikach, którzy składowali na wyspie pośrodku jeziora zrabowane dobra. I wreszcie w czasie II Wojny Światowej powstała bajka o tym, jak to straszny mieszkaniec jeziora Brosno złapał niemieckiego lotnika razem z samolotem prosto w locie! Poza tym mamy wiele doniesień z ostatnich lat. To właśnie dlatego przedsięwzięliśmy tą ekspedycję. Opowiada się o tym, że potwór wywracał łódki z rybakami, a kiedyś wylazł na brzeg, przeraził miejscowych i na dobitkę pożarł małą dziewczynkę!

P.: Wspomina się, że pierwszym naocznym świadkiem, który widział tą Nessie był właściciel miejscowego hotelu. W przyszłości zrobił on znakomity interes na turystach, którzy przyjeżdżali tłumnie nad Loch Ness.

O.: Oczywiście. W czasie naszej ekspedycji na jezioro Brosno wyjaśniliśmy niektóre szczegóły. Miejscowi odsyłali nas do niejakiego Nikołaja i jego syna - Aleksieja. Oni ponoć widzieli niewiarygodne rzeczy. No i obiecali nam pokazać miejsce przebywania potwora za jedyne... 25.000 USD. Sądzili bowiem, że jesteśmy turystami. Kiedy się wyjaśniło, że mieli przed sobą naukową ekspedycję, zrazu powiedzieli, że niczego nie wiedzą i niczego nie widzieli. A potem przyznali, że maja zamiar wybudować tam kemping i domek myśliwski dlatego, że kupili całe jezioro... Zdemaskowano i inne fałszywki.

P.: A to znaczy się, że w Brosno nie ma żadnego potwora?

O.: Nie , nie ma - ale jezioro kryje inną tajemnicę.

Zagadka na dnie.

My przebadaliśmy jezioro echosondą. Nasz przyrząd odnotował anomalię: na wysokości około 5 m nad dnem jeziora wisiał ogromny przedmiot wielkości wagonu kolejowego. Wisiał w wodzie i nie poruszał się...

Poczekaliśmy chwilkę, a potem zdecydowaliśmy się sprowokować go: rzuciliśmy tam podwodną petardę - urządzenie wybuchowe o niewielkiej mocy rażenia. Kiedy eksplodowało, "potwór" zaczął powoli wynurzać się. Patrzyliśmy na ekran echosondy i widzieliśmy, jak malały liczby: 30 m, 20, 15, 10, 5... Kiedy do naszej łodzi zostały 2 metry, ogromna miękka masa zastopowała. Wypatrywaliśmy oczy patrząc w wodę - to było przeźroczyste. Nie było tam żadnego potwora, ale znajdowało się tam coś takiego, co nie przypominało zwykłej, jeziornej wody. Opuściłem tam wiosło. I w tym samym momencie "potwór" zaczął puszczać bąbelki. Poczuliśmy mdlący zapach siarkowodoru i zrozumieliśmy, że musimy natychmiast odpłynąć z tego miejsca. Natychmiast rozwiązaliśmy zagadkę jeziora: na jego dnie znajdują się ściśnięte ciśnieniem gazy. Są to gazowe hydraty - związki niektórych gazów z wodą, przypominające sprasowany śnieg. Przy nagłych zmianach parametrów ciśnienia następuje efekt jak przy otwarciu butelki z wodą gazowaną: gaz zaczyna się burzyć i uchodzić w postaci baniek na powierzchnię.

P.: To oznacza, że Brosno okazało się jeziorem-mordercą? Tak, jak kameruńskie jezioro Nyos, które w 1986 roku uśmierciło około 1.700 osób?

O.: Dokładnie tak. [...] Gaz wydobywający się w postaci pęcherzyków tworzy w wodzie pienistą masę, której gęstość na pewien czas jest mniejsza od gęstości wody. Wszystkie pływające na powierzchni przedmioty od razu zapadają się w głębię. Tak też się działo na Brosno. Jeziora-mordercy w Kamerunie były wynikiem aktywności wulkanicznej i wstrząsów podziemnych, to w przypadku jeziora w Twerskiej Obłasti wystarczyło rzucić na dno kotwicę, by doszło do uwolnienia gazu. Siarkowodór - H2S - wyrwawszy się spod ciśnienia 5 at. topił łódki rybackie, które na dnie rozpadały się pod tym ciśnieniem.[2] Kiedy rybak palił w łódce, to powstawał efekt "rzygającej ogniem paszczy" - siarkowodór zapalał się.

Nasza ekspedycja zakończyła się sukcesem - potwora nie znaleziono, a jedynie pokład hydratów na dnie jeziora.

---oooOooo---

A teraz zamiast małej łódki wyobraźmy sobie pełnomorski statek, który płynie nie po rosyjskim jeziorze, a po akwenach Trójkąta Bermudzkiego czy Morza Diabelskiego. W tamtych rejonach dna Wszechoceanu stwierdzono istnienie pokładów hydratów. Wystarczy, by nastąpiło trzęsienie ziemi (a raczej dna), by uwolnić tysiące ton węglowodorów czy siarkowodoru do wody morskiej i co? I statek zapada się pod wodę i rozpada się po uderzeniu w dno. Nie zdąży się nawet nadać sygnału SOS czy MAYDAY!... A zatem zagadka Trójkątów wyjaśniona?

Owszem - częściowo. W ten sposĂłb da się wyjaśnić tylko 1/4 wszystkich tajemniczych wypadkĂłw z TrĂłjkątĂłw - a gdzie reszta?

Reszta czeka na nas... 

Przekład z j. rosyjskiego i komentarz - Robert K. Leśniakiewicz

 --------------------------------------------------------------------------------

[1] Kroniki spisywane w Nowgorodzie - są to najstarsze pisane źródła w Rosji.

[2] Niezupełnie tak: łódki rozpadały się wskutek spadku na dno z wysokości 20-30, czy nawet 50 metrów...